کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس؛ دارای بیش از یک میلیون منبع با صبغه علوم اسلامی

عصر شیعه : در حال حاضر کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس دارای یک میلیون و 380 هزار منبع شامل لوح فشرده حاوی نرم‌افزارهای تخصصی، کتابخانه‌های دیجیتال و کتاب‌های الکترونیکی(E-Book) در موضوعات گوناگون است که غلبه کتب با علوم اسلامی می‌شود.

مجید شایان‌مجد، مسئول کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس رضوی در گفت‌وگو باخبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، اهداف ایجاد کتابخانه جامع الکترونیکی را از سوی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در سال 1390، گردآوری، ذخیره‌سازی و سازمان‌دهی اطلاعات در قالب الکترونیکی به منظور همگام شدن با فن‌آوری‌های روز و پیشرفت‌های نوین اطلاع رسانی و نیز امکان دسترسی به حجم گسترده‌ای از منابع الکترونیکی برای استفاده اساتید، دانشجویان و محققان دانست.

پاسخگویی به نیازهای متنوع با منابع کتابخانه
وی میانگین ماهانه تعداد مراجعه‌کنندگان به کتابخانه الکترونیکی را هزار و 200 نفر اعلام کرد و افزود:‌ این کتابخانه هم‌اکنون با فن‌آوری‌های نوین اطلاع‌رسانی، امکان دسترسی مراجعان به حجم گسترده‌ای از منابع الکترونیکی اعم از کتاب، مقاله، مجله، پایان‌نامه، منابع دیداری و شنیداری و … را فراهم کرده است.
شایان‌مجد با ذکر تعداد منابع موجود در کتابخانه الکترونیکی ابراز کرد:‌ در حال حاضر این کتابخانه دارای یک میلیون و 380 هزار منبع شامل لوح فشرده حاوی نرم‌افزارهای تخصصی، کتابخانه‌های دیجیتال و کتاب‌های الکترونیکی(E-Book) در موضوعات گوناگون است که غالب کتب شامل علوم اسلامی می‌شود.
کتابخانه‌هایی در دل یک کتابخانه
وی با تشریح کیفیت این منابع الکترونیکی افزود:‌ اغلب منابع از نمایشگاه‌های گوناگون خریداری شده‌اند که بالغ بر هزار و 400 منبع شامل CD  DVD ،MP3، DVD-ROM  می‌شود، همچنین تعدادی کتابخانه الکترونیکی از قبیل کتابخانه‌های دیجیتال امام علی(ع) و دریا به صورت IP بر روی سیستم‌ها قابلیت نمایش را دارد.

مسئول کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس رضوی با بیان منابع کتابخانه دیجیتال امام علی(ع) عنوان کرد: در مجموع  از 40 هزار و 998 کتاب به سه زبان فارسی(17 هزا و 500 جلد)، عربی(20 هزار و 803 جلد) و لاتین(دو هزار و 695 جلد) با تمرکز موضوعات اسلامی برخورداریم. 
وی با بیان اینکه این کتابخانه دارای نزدیک به 400 هزار عنوان کتاب و منبع صوتی و تصویری است، اضافه کرد: همچنین کتابخانه دیجیتال دریا در عناوین متنوع علوم پایه، فنی و مهندسی و نیز علوم انسانی، هشت هزار و 800 منبع لاتین را با فرمت PDF در اختیار مراجعه‌کنندگان قرار داده است.
وی به امکان دسترسی به هزاران منبع دیجیتالی از راه نرم‌افزارهای نصب شده بر روی سیستم‌های کتابخانه الکترونیکی اشاره کرد و گفت: نرم‌افزارهای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، نرم افزارهای مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان، نرم‌افزارهای نمایه چهارده معصوم(ع) و نیز نرم‌افزارهایی مانند مکتبة الشاملة و مکتبة اهل البیت(ع) از جمله‌ این منابع الکترونیکی هستند.
کتابخانه الکترونیکی؛ یک مکتب برای اهل فضل
شایان‌مجد، به معرفی برخی از این نرم‌افزارها پرداخت و ادامه کرد:‌ نرم‌افزارهای مکتبة الشاملة دارای بیش از 40 هزار کتاب حاوی کتب اهل تسنن و تشیع و نیز مکتبة اهل البیت(ع) شامل چهار هزار و 700 جد کتاب کتب تخصصی مکتب تشیع به زبان عربی می‌شوند، همچنین نرم‌افزارهای مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، منابعی از قبیل علوم اسلامی، تاریخ و جغرافیای جهان اسلام را با فرمت HTML ارائه می‌دهند.

وی بیان کرد: به دلیل پژوهش‌محوری این بخش، پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی مانند پایگاه ایران نمایه(Irannamaye)، بانک اطلاعات نشریات کشور(Magiran)  مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی(Sid)، پایگاه مقالات همایش‌ها، کنفرانس‌ها و سمینارها(Civilica) پایگاه مجلات تخصصی نور(Noormags)  و پایگاه کتابخانه دیجیتال GigaLib و سمانتک که بیش از 200 پایگاه لاتین را تحت پوشش قرار داده، در این کتابخانه اشتراک دارند.
مسئول کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس رضوی درخصوص استفاده از پایان‌نامه‌های الکترونیکی نیز اظهار کرد: دسترسی به پایان‌نامه‌های موجود در تالار محققان کتابخانه آستان قدس رضوی و تعدادی از پایان‌‌نامه‌های دانشگاه علوم اسلامی رضوی از طریق کتابخانه دیجیتال در کتابخانه جامع الکترونیکی امکان‌پذیر است.
خدمات ارائه شده به مراجعان
وی امکان استفاده از امکاناتی از قبیل 14 سیستم رایانه‌ای، اسکن از صفحات کتب، دانلود مقالات و کتب از پایگاه‌های دارای اشتراک، پرینت مقالات و منابع E-BOOK با هزینه اندک و امکان ذخیره منابع بر روی فلش مموری و لوح فشرده و نیز مدیریت سیستم ارسال بلوتوث کتابخانه آستان قدس رضوی را نمونه‌ای از خدمات ارائه شده در این کتابخانه به مراجعان و اعضا برشمرد.

شایان‌مجد اضافه کرد: اساتید حوزه و دانشگاه، پژوهشگران و دانشجویان و طلاب علوم دینی مقاطع کاردانی، کارشناسی و بالاتر، با ارائه کارت عضویت کتابخانه مرکزی یا کارت شناسایی معتبر و سایر افراد نیز با ارائه معرفی‌نامه‌ از مراکز آموزشی معتبر می‌توانند از امکانات این کتابخانه برخوردار شوند.
وی یادآور شد: کتابخانه جامع الکترونیکی مدیریت سرور بلولینک(نرم‌افزار ارسال بلوتوث) کتابخانه مرکزی آستان قدس را نیز برعهده دارد و علاوه بر آن مراجعان به صورت حضوری می‌توانند با مراجعه به این کتابخانه از کتاب‌ها و نرم‌افزارهای تلفن همراه موجود در آن استفاده کرده و فایل‌ها را بر تلفن همراه خود داشته باشند.
مسئول کتابخانه جامع الکترونیکی آستان قدس رضوی با اعلام ساعات کار کتابخانه گفت:‌ این بخش با کلیه امکانات، همه روزه از ساعت 7:15 تا 19، بدون وقفه به جز ایام تعطیل پذیرای مراجعه‌کنندگان در محل حرم مطهر رضوی، بست شیخ طوسی، کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، طبقه منهای یک، کتابخانه جامع الکترونیکی است.