امام رضا (ع) افتخار تمام جهان اسلام است
عصر شیعه - "جمعه آتايوف " محقق و شرق‌شناس تركمنستاني در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاري فارس در عشق‌آباد با بيان اين مطلب افزود: در دوران هجرت امام رضا (ع) از مرو به بغداد آن حضرت به همراه خليفه "مامون عباسي " 58 تا 60 روز به دلايل مختلف در سرخس اقامت كرد.
وي اضافه كرد: در تاريخ‌نامه "طبري " آمده است: حضرت رضا (ع) به همراه مامون در تاريخ 10 رجب سال 223 ه.ق. مطابق با سال 838 ميلادي از شهر "مرو " به راه افتاد و اول شعبان همان سال، مطابق با 28 ژوئن 838 ميلادي به سرخس رسيدند و در اين محل به صورت موقت مستقر شدند.
آتايوف خاطر نشان كرد: به عبارت ديگر بنا به سالنامه هجري قمري در سال 223 در ماه مبارك رمضان تا اواخر آگوست سال 838 ميلادي، اقامت حضرت رضا (ع) در سرخس ادامه داشته است كه براين اساس آن حضرت حدود 58 تا 60 روز در منطقه سرخس زندگي كرده است.
وي با اشاره به اينكه موارد مذكور در كتاب تاريخ طبري و ساير كتاب‌هاي معتبر تاريخي كه در ايران نيز منتشرشده‌اند، درج شده، يادآور شد: سرخس در همه دوران قبل و بعد از اسلام، محل سكونت و اقامت بزرگان ديني، علما و دانشمندان بوده و در مجموع يكي از اماكن مقدس خراسان قديم شناخته مي‌شده است.
شرق شناس تركمنستاني تاكيد كرد: وجود قدمگاه امام رضا (ع) در سرخس ارزش معنوي اين منطقه را براي مردم مسلمان تركمنستان و ايران مضاعف مي‌كند.
آتايوف تصريح كرد: با توجه به اينكه حضرت رضا (ع) حدود 2 ماه يعني از آغاز ماه مبارك رمضان در سرخس اقامت كرده است، به احتمال زياد امامت نماز جمعه سرخس و نيز امامت نماز عيد سعيد فطر را نيز بر عهده داشته و مسجدي كه آن حضرت در سرخس در آن نماز خوانده‌اند يكي ديگر از مكان‌هاي مقدس براي مسلمانان است كه بايد احيا شود.
اين ايران شناس تركمنستاني اضافه كرد: اقامت 2 ماهه امام رضا (ع) در سرخس به همراه مامون و وزير وي "فضل بن سهل " در اسناد و روايات تاريخي موثق از جمله ايراني به صراحت ثبت شده است.
آتايوف افزود: اطلاعات تاريخي مي‌افزايد كه آغاز ماه مبارك رمضان و روزه‌داري امام رضا (ع) در اين ماه مبارك و برگزاري عيد سعيد فطر در سرخس از جمله وقايع مهمي هستند كه باعث شد آن حضرت حدود 2 ماه در سرخس اقامت كنند.
محقق تركمن اضافه كرد: مسائل مختلفي از قبيل برنامه و دسيسه‌هاي مختلف مامون بر ضد آن حضرت و كشته شدن فضل بن سهل وزير مامون در حمام سرخس از ديگر دلايل احتمالي هستند كه امام رضا (ع) در سرخس حدود 2 ماه اقامت و مشغول دعا، عبادت و تبليغ دين مبين اسلام بوده‌اند.
وي افزود: بنا به تحقيقات موجود درباره مسير هجرت امام رضا (ع) از مرو به طوس و اقامت آن حضرت در سرخس به اين نتيجه رسيدم كه كاخ مامون در بخش شمالي سرخس تركمنستان قرار دارد و با تحقيقات بيشتر به اتفاق كارشناسان و باستان شناسان ايراني و عكس‌برداري هوائي كاخ مامون در سرخس و نيز محل دقيق قدمگاه آن حضرت مشخص خواهد شد.
آتايوف در ادامه گفت: متاسفانه هم‌اكنون در سرخس تركمنستان محل دقيق قدمگاه حضرت رضا(ع) مشخص نيست، اما من يقين دارم كه با انجام كاوش‌هاي باستان شناسي محل دقيق قدمگاه آن حضرت پيدا خواهد شد.
وي كه در حوزه تصوف خراسان نيز تحقيق مي‌كند، تاكيد كرد: كشف محل دقيق قدمگاه آن حضرت چه در سرخس تركمنستان و چه در سرخس ايران، افتخاري براي 2 ملت، منطقه و مسلمين است.
شرق شناس تركمن خاطر نشان كرد: حضرت رضا (ع) همان طوريكه افتخار تمام جهان اسلام است، افتخار ملت تركمن و ايران نيز هست و در تركمنستان از ايشان با احترام و لقب "قزيل امام " (امام قرمز – سرخس) ياد مي‌كنند.
آتايوف تاكيد كرد: در حالي كه مردم تركمنستان و ايران حتي براي محل توقف چند ساعته امام زاده‌ها نيز به عنوان قدمگاه مقدس، احترام قائل هستند ، وظيفه ما است كه مسير هجرت امام رضا (ع) همچنين مرو قديم در سرخس را شناسايي و احيا كرده و آن را به محل زيارت تبديل كنيم.
وي افزود: منطقه سرخس از ديرباز در واقع محل تقاطع فرهنگ، ميراث فرهنگي، تاريخي، سنتي، ديني و همزيستي ملت‌هاي تركمن و ايران بوده است.
كارشناس فرهنگي تركمن تصريح كرد: تصادفي نيست كه بعد از استقلال تركمنستان، سرخس نقش تاريخي و بركت خدادادي خود را باز يافت كه راه‌اندازي خط راه آهن تجن- سرخس – مشهد، خط لوله دوم صادرات گاز تركمنستان به ايران موسوم به خط لوله گاز دولت آباد- سرخس-خانگيران و نيز سد "دوستي " از مهمترين آنها هستند كه بركات و بهره خود را به ملت‌هاي دوست و برادر مي‌رسانند.
اين محقق و نويسنده مشهور تركمنستان گفت: من براي محققان و دانشمندان قديمي و معاصر ايراني احترام خاصي قائل هستم و اطمينان دارم كه با لطف آن حضرت و با همكاري كارشناسان باستان شناسي، قدمگاه حضرت رضا (ع) در سرخس را پيدا و احيا خواهيم كرد.
آتايوف در پايان سخنان خود پيشنهاد كرد كه درباره حوادث اقامت حضرت امام رضا (ع) در خاك تركمنستان و نيز آثار تاريخي سرزمين سرخس كه آرامگاه‌هايي همچون "ابوالفضل سرخسي " در آنجا واقع شده است، همايشي بين‌المللي برگزار شود تا تاريخ سرزمين سرخس تبيين و مورد تحقيق بيشتري قرار گيرد.
اين محقق و نويسنده مشهور تركمنستان كتاب‌هاي متعددي از جمله "يكي از هفت پير خراسان- ابوالفضل سرخسي "، "سلطان بايزيد بسطامي "، "ستاره نيشابور- شيخ فريدالدين عطار "، "چهارده معصوم در ديوان مختوم قلي فراغي "، "يك دسته گل از گلستان سعدي شيرازي "، "پير هرات- خواجه عبدالله انصاري " تاليف كرده كه به زبان‌هاي تركمني و برخي از آنها فارسي منشتر شده است.
در تابستان سال جاري در آستانه سالروز ولايت حضرت امام رضا (ع)، براي نخستين بار در قدمگاه آن حضرت در مرو قديم در استان "ماري " در جنوب تركمنستان جشن باشكوهي با حضور سفير ايران در عشق‌آباد، آيت‌الله شبستري، مقامات عالي رتبه دولتي و فرهنگي تركمنستان، ديپلمات‌ها و سركنسولگري ايران و تعداد زياد از شيعيان و دوستداران اهل‌بيت(ع)، برگزار شد.