شرایط دریافت هدیه و دستمزد در ازای کار قرآنی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد فاکرمیبدی، عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی(ص)، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت مشاغل قرآنی در کشور اظهار کرد: واقعیت این است که باید مشاغل قرآنی را به نوعی ساماندهی کنیم تا رسالتی که در برابر قرآن داریم به خوبی و شایستگی انجام شود و البته کار خوبی در منشور قرآنی صورت گرفته است که باید به نتیجه بینجامید که با دسته‌بندی مشاغل قرآنی، هر شغلی را در جای خودش تعریف کرده و  به توسعه آن اهتمام ورزیم.

ضرورت ساماندهی مجدد مشاغل قرآنی

وی ادامه داد: دلیل این امر، این است که قرآن یک کتاب شخصی و خصوصی در جامعه نیست و باید به متن جامعه رفته و در همه ابعاد زندگی فردی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حضور پیدا کند؛ اصل طرح مشاغل قرآنی کار درستی است و باید به آن توجه شود اما تاکنون به خوبی به این موضوع توجه نشده است.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) تأکید کرد: تاکنون هر فعالیتی در این زمینه انجام شده بدین شکل بوده که مشاغل به صورت غیررسمی انجام شده است و هنوز درگیر این هستیم که اطلاق شغل به امور قرآنی صحیح است یا خیر؟ و همین امر حاکی از این است که باید از نو این مسئله را ساماندهی کنیم.

شرایط دریافت دستمزد در مقابل فعالیت قرآنی

حجت‌الاسلام فاکر میبدی در پاسخ به این پرسش که آیا به خاطر شغل قرآنی می‌توان دستمزد دریافت کرد؟ اظهار کرد: نظر شخصی بنده، این است که اگر واقعا کار قرآنی به گونه‌ای باشد که اگر شخص انجام ندهد یک امر واجب قرآنی، در هر عرصه‌ای از فعالیت‌های قرآنی، حتی اگر چاپ و نشر، ویراستاری و ترجمه باشد، معطل و بر روی زمین می‌ماند وظیفه است که انجام شده و حقوقی دریافت نشود.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) افزود: اما اگر کار به گونه‌ای باشد که در حد واجب عینی نبوده بلکه واجب کفایی است و دیگران هم مشغول انجام آن فعالیت قرآنی هستند که متوجه شغل خاصی نباشد، بعد از واجب کفایی شدن، نه انجامش فوریت دارد و نه گرفتن دستمزد در مقابلش مشکلی دارد.

شرط هدیه گرفتن در برابر فعالیت قرآنی

وی در پاسخ به این پرسش که برای رفع ابهاماتی که در این زمینه وجود دارد چه راهکارهایی ارائه می‌دهید؟ اظهار کرد: یک راهکار این است که یک فعالیت قرآنی مشروط به دستمزد نباشد و اگر مشروط نشد گرفتن مبلغ اشکالی ندارد، همچنین برای هدیه گرفتن در مقابل کار قرآنی اگر بیت‌المال مسئولیت قبول کند، هرچه که توسط بیت‌المال تعیین شود، چه آموزش و چه پژوهش باشد مانعی ندارد.

وی افزود: در خصوص قرائت و تلاوت، اگر کسی تلاوت را با این هدف انجام می‌دهد که به دیگری هدیه کند؛ همانند کسانی‌که کارشان قرائت در محافل و مجالس است، اصل بر این است که پول نگیرد اما اگر این قرائت قرآن وظیفه او نیست، اگر قرائت کرد و پولی گرفت اشکال ندارد اما روی خوشی به قرائت نشان داده نشده است؛ چراکه دستور داریم که قرائت قرآن وسیله کسب و کار قرار نگرفته و دنیاطلبی در ازای آن نباشد.

شرایط ضمیمه کردن شغل به فعالیت قرآنی

حجت‌الاسلام فاکر میبدی اظهار کرد: در خصوص آموزش و پژوهش هم همینگونه است. در برخی از موارد تعلیم دادن قرآن وظیفه‌ای است که به دیگری منتقل می‌شود؛ مثلا وظیفه پدر است که به فرزندش قرآن یاد دهد، حال اگر توانایی ندارد وظیفه ساقط نمی‌شود اما اگر این وظیفه به دیگری منتقل شد و مثلا پدر برای فرزندش معلم گرفت در اینجا گرفتن دستمزد اشکال ندارد؛ چراکه وظیفه ساقط نشده و معلم هم کاری را انجام می‌دهد و می‌تواند در ازای آن دستمزد دریافت کند.

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص)  در پایان عنوان کرد: موضوع دیگر، ضمیمه کردن کاری به فعالیت قرآنی است؛ همانند اینکه شخصی مدرس تفسیر و روخوانی قرآن است اما در کنار آن، یک بحث غیرقرآنی هم ارائه می‌دهد و در این شرایط راهکاری که ارائه شده است این است که پول آن کار را بگیرد اما فعالیت قرآنی را آزاد بگذارد و این راهکاری است که در روایات بدان اشاره شده که باید مورد توجه قرار گیرد.