احیای فرهنگ عاشورایی؛ راه برون‌رفت از جاهلیت مدرن
نشست «پرونده‌های روی میز دادستان» از سلسله نشست‌های بزم اندیشه، با حضور حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی، دادستان کل کشور شب گذشته، 29 آبان‌‌ماه در در مؤسسه خدمات مشاوره‌ای، جوانان و پژوهش‌های اجتماعی آستان قدس رضوی برگزار شد.
در آغاز مراسم، حجت‌الاسلام رئیسی ضمن خیر مقدم به حضار، گفت: هیچ مفهومی به اندازه عدالت، فراگیر و گسترده نیست. مطابق با اعتقاداتمان آینده جهانی جامعه برمبنای عدالت پایه‌ریزی می‌شود فلذا این موضوع در مفاهیم عملی و اجرائی گسترده و فراگیر است.
وی ضمن تعریف عدالت عنوان گفت: براساس تعریف ارسطو عدل و عدالت، هر چیزی را در جای خود قرار دادن است و در حوزه هستی‌شناسی هم بایدها و نبایدها و هر آنچه که حقش باید ادا شود را شامل می‌شود.
احیای فرهنگ عاشورایی راه برون‌رفت از جاهلیت مدرن
دادستان کل کشور ضمن تقسیم‌بندی وجود دین به حقیقی و ذهنی و همچنین، اجرائی و عینی، اظهار کرد: واقعه عاشورا باعث احیای دین شد و فلسفه قیام امام حسین(ع) نیز برای اجرای حق بود. برهمین اساس باید گفت که متن زندگی مردم باید حسینی باشد چراکه گمشده امروز جامعه بشریت، محتوای قیام حضرت سیدالشهدا(ع) است.
وی با اشاره به وجود جاهلیت مدردن در عصر حاضر، تأکید کرد: امروزه شنیع‌ترین اعمال جنسی که قرآن کریم آن‌ها را مذمت کرده است متأسفانه جزو مدرن ترین رفتارها به‌شمار می‌روند که برهمین اساس تنها راه برون‌رفت از این بحران، احیای فرهنگ عاشورایی است.
دادستان کل کشور در ادامه عنوان کرد: اگر بخواهیم درباره تحقق یا عدم تحقق عدالت به تفاهمی برسیم، باید بر روی شاخصه قانون تأکید داشته باشیم اگر چه که این موضوع شاخصی قطعی نیست اما برای زندگی اجتماعی عامل تفاهم است.
وی به نقل قول از معصوم(ع) گفت: «اگر انسان در زندگی خویش رابطه‌اش با خداوند، خود، دیگران و طبیعت را عادلانه کند، از سالکان خواهد بود»، همچنین، به گفته مرحوم ملاصدار نیز انسان دارای سه مانع شهوت، غضب و هوی است که اگر شهوت بر انسان مسلط شود او را از پا در‌می‌آورد، اگر غضب نیز بر انسان تسلط پیدا کند، او به حقوق دیگران تجاوز پیدا می‌کند و اگر هوی بر انسان غلبه کرد، حدود الهی را می‌شکند و حلال و حرام خداوند را درهم می‌آمیزد.
راههای اجرائی شدن قانون در جامعه
رئیسی در مورد راههای اجرایی شدن قانون در جامعه گفت: در مرحله نخست افراد و اشخاص باید خودشان موظف به اجرای قانون باشند که در اینجا نقش تربیتی دارای نهادهای خانواده، مدرسه و اجتماع دارای برجستگی ویژه در کاهش قانون‌شکنی دارد، در هر سازمانی که اخلاق نشر پیدا کند و فرد در خلوت‌هایش خداوند را ناظر و حاضر ببیند قانون‌گرایی محقق می‌شود زیرا امروزه اثبات شده است که خودکنترلی کارآمدترین نظام موجود در جهان است.
دادستان کل کشور دومین راه اجرایی شدن قانون در جامعه را نظارت و مسئولیت همگانی در جامعه عنوان کرد و افزود: در دین اسلام از این موضوع، در قالب یک فریضه و تحت عنوان امر به‌معروف و نهی از منکر یاد می‌شود که در جامعه نباید چنین اصلی از سر ناآگاهی مورد نکوهش قرار گیرد زیرا امروزه بسیاری از جوامع به‌دنبال پیاده‌سازی چنین اصلی در جامعه خود هستند.
وی در ادامه، سومین راه اجرایی شدن قانون در جامعه را وجود نهادی نظارتی همچون دیوان محاسبات مجلس، سازمان حسابرسی دولتی، سازمان بزرسی و سایر نهادهای ناظر دانست و تأکید کرد: نظارت کردن از وظایف اصلی مدیران است که این امر، ضامن اجرای قانون در جامعه است، برای نمونه منشور مبارزه با مفاسد اقتصادی، که توسط رهبر معظم انقلاب تدوین شده است، در حوزه‌های اجرا، قانون و قضاوت برای همه اقشار جامعه راهنمای جامعی خواهد بود تا در هیچ زمینه فساد انجام نگیرد.
دادستان کل کشور با بیان اینکه اصلاح فرآیندها امر بسیار مهمی است، افزود: من از زمانی که در اوائل دهه هفتاد در سمت رئیس کل بازرسی کشور بودم و با پرونده‌هایی مانند اختلاس 123 میلیارد تومان در آن زمان مواجه می‌شدم، تا سال‌های اخیر که مفاسد اقتصادی در شکل‌های مختلفی رخ داده است بدین نتیجه رسیده‌ام که نخست همه این پرونده‌ها از یک جنس و یک راه ورود به‌وقوع پیوسته‌اند، دوم، ارتباطات ناسالم بوسیله عواملی چون امضاهای طلائی صورت گرفته است و سوم همه این‌ها باعث شده‌اند تا نهادهایی که باید اعلام فساد کنند از کارآیی بیفتند.
وی برهمین اساس، چهارمین راه اجرایی شدن قانون در جامعه را برخورد با تخلفات و زمینه‌های فساد عنوان کرد و در ادامه به نقل از رهبر معظم انقلاب تأکید کرد: «دولت باید فرآیندها را اصلاح کند»، برهمین اساس اگر نظام پولی بانکی اصلاح شود، انگیزه‌های مجرمانه نیز کاسته می‌شود چراکه تنها نهادی که می‌تواند این منافذ غیر قانونی را جلوگیری کند، دولت و بخش‌های اجرایی آن است، بنابراین هر سلیقه سیاسی که براساس انتخابات مردمی که به قدرت می‌رسد باید خود را موظف به اجرای قانون بداند و اجازه قانون‌شکنی ندهد.
ریشه کلمه فساد در آیات قرآن
رئیسی با استناد به مفردات راغب اصفهانی درباره ریشه واژه فساد در آیات قرآن کریم گفت: فساد یعنی خروج هر چیزی از اعتدال و عدالت، منتهی در اینجا باید متذکر شد که مفهوم اعتدال را نباید سیاسی کرد بلکه هنگامی که این موضوع به بحث گذاشته می‌شود باید معیار اعتدال را ولی امر و رهبر جامعه قرار دهیم.
وی در ادامه تأکید کرد: در طول 35 سال اخیر گام‌های مؤثری برای تحقق عدالت برداشته شده است اما برای رسیدن به نقطه مطلوب امام خمینی(ره) و رهبرمعظم انقلاب گام‌های استوارتری برداشته شود تا مزه شیرین عدالت به کام‌های مردم چشانده شود، هر کس به نام نظام دینی فعالیت دارد باید از ملکه عدالت برخوردار باشد و این موضوعی نیست که فقط مختص به جایگاه رهبر این نظام باشد.
یادآور می‌شود، حجت‌الاسلام رئیسی در پایان مراسم در قالب جلسه پرسش و پاسخ به سؤالات برخی از حاضران پیرامونی مسائل روز قضائی پاسخ داد.