اثر آیت‌الله سبحانی؛ نگاهی به کتاب شخصیت‌های شیعه در صدر اسلام
عصر شیعه ـ کتاب شخصیت‌های شیعه در صدر اسلام را «پیش‌گفتار، اصالت تشیع از نظر تاریخ، نوشته‌هایی درباره یاران پیامبر صلی‌الله علیه وآله، حق‌کشی‌های روشن در تاریخ، شخصیت‌های اسلامی شیعه و موارد استعمال لفظ شیعه» سازماندهی کرده‌اند.
بررسی احوالات اشخاصی همچون «ابوایوب انصاری، ابان بن سعید، ابوذر غفاری، براءبن مالک انصاری، برید اسلمی، بریدة بن خضیب اسلمی، بلال بن ریاح، حجاج بن عمرو بن غزیه مازنی، حجر بن عدی کندی، حذیفة بن الیمان و شخصیت‌های دیگر» از دیگر موضوعات این کتاب است.
در پیش‌گفتار این کتاب در اصالت تشیع از نظر تاریخ آمده است: «زندگی یاران پیامبرگرامی اسلام صلی‌الله‌علیه وآله بزرگترین گنجینه علمی و اخلاقی و اجتماعی است که در اختیار ما مسلمانان قرار دارد. هنگامی که شجره رسالت بارور گردید و پیامبر به تبلیغ و پرورش افراد پرداخت، نخستین دست‌آورد این شجره مقدسه، ایمان گروهی از رجال با اخلاص و با وفا بود که در طول تاریخ حیات پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله و پس از وی در گسترش و رسالت اسلام کوشیدند و جان و مال خود را فدای هدف مقدس حضرتش نمودند.
در این کتاب درباره ابوذر غفاری و سخنان پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله درباره او نوشته شده است: «پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه وآله با سخنان مختلفی به شخصیت و عظمت ابوذر اشاره نموده و او را مورد ستایش قرار داده است، ولی هیچ‌کدام به اندازه جمله‌ای که در مورد راست‌گویی او فرموده، جلوه و درخشندگی ندارد، پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله فرمود: زیر آسمان و روی زمین راست‌گوتر از ابوذر نیست. در این جا ممکن است این تصور پیش آید که طبق این حدیث، آیا ابوذر از امام و پیامبر هم راست‌گوتر بوده است؟...»
ابیّ بن کعب از جمله یاران پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله است که در این کتاب احوالات او نیز مورد بررسی قرار گرفته و آمده است: «ابیّ بن کعب پیش از آنکه اسلام بیاورد، از احبار و دانشمندان یهود به شمار می‌رفت و به تورات و عهد عتیق و کتاب‌های مذهبی یهودیان، کاملا احاطه داشت و از بشارت‌هایی که در تورات درباره پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه وآله داده بود، آگاه بود. از این رو هنگامی که نخستین مبلغ اسلام، مصعب بن‌عمیر به شهر یثرب (مدینه) وارد شد و مردم را به آیین اسلام دعوت کرد، وی با بینش و بصیرت کامل، اسلام را پذیرفت، بی‌آن‌که تا آن هنگام، خود پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله را دیده باشد.»
در رابطه با همبستگی جابر با خاندان رسالت می‌خوانیم: «در میان یاران پیامبر صلی‌الله‌علیه وآله، جابر جزء گروه معدودی است که در میان شیعه شهره و محبوبیت خاصی دارد و در افکار عمومی، چهره شناخته‌شده‌ای به شمار می‌رود. علت این امر، ارتباط و پیوند معنوی عمیق جابر با خاندان رسالت است، زیرا او همواره در کنار خاندان رسالت بوده و در شرایط حساس و دشوار، علاقه عمیقش را به این خاندان به ثبوت رسانیده است.»
در بخش پیمان وفاداری شیعیان با امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است: «بامداد روز بیستم ماه رمضان، شهر کوفه چهره‌ای دیگر داشت، همه ناآرام و نگران بودند، حادثه سحرگاه روز قبل، همه چیز را عوض کرده بود. در اطراف خانه امیرمؤمنان علیه‌السلام انبوهی از جمعیت دیده می‌شدند که با بی‌تابی انتظار می‌کشیدند، این‌بار برخلاف همیشه درب این خانه به روی مردم بسته بود. مردم طاقت نمی‌آوردند و برای اطلاع از حال امام اجازه ورود می‌خواستند. ناگاه در میان انتظار و ناآرامی جمعیت، در باز شد و مردم به داخل خانه علی علیه‌السلام راه یافتند...»
شایان ذکر است، کتاب شخصیت‌های شیعه در صدر اسلام نوشته آیت‌الله جعفر سبحانی به همت انتشارات توحید در 552 صفحه و با تیراژ 1000 نسخه روانه بازار نشر شده است.