یادداشتی در سوگ از دست دادن عبدالمحمد آیتی
«پژوهشگری دقیق، نویسندهای مشفق و مترجمی بسیط النظر در حوزههایی چون فلسفه، تاریخ معاصر و ادبیات (فارسی و عربی)؛ شولایی است ارزنده که تنها بر قامت استاد عبدالمحمد آیتی خوش مینشیند. نویسندهای که آگاهانه قلم بر بیاض راند و پژوهشگری که دانسته به جستجو میپرداخت و مترجمی که در سر سودای گرهگشایی داشت و نه عرصه پیمایی.
آشنایی با تنها یک اثر از میان انبوهی از آثار ارزندهی این ارجمند فقید کافی بود تا باور کنیم وسعت اندیشه با عمق بینایی و ظرافتِ درست نگریستن در یک تن تواند که جمع شود. علاقه به دروس حوزوی و تن دادن به آموزشهایی در حوزهی علوم دینی بس بود تا این فرزانهی کم نظیر سالیانِ سال عمر گرانمایهی خویش را در سایه سار قرآن، نهج البلاغه و صحیفهی سجادیه، با برکت هرچه تمامتر پشت سر نهد و از خود جاودانه ترین آثار دینی در حوزههای ترجمه و پژوهش بر جای گذارد.
کافی است تا با نگاهی گذرا به آثار این جستجوگر با ذوق بر این واقعیت صحه گذاریم که در هر وادی که قدم نهاد به تمامی با دانش و اندیشه ورود پیدا کرد و چون آن ساحت را به قصد مجال و عرصهای دیگر رها ساخت ارزندهترین یادگارها را بر جای نهاد.
در ترجمه چه نیکوتر از قرآن و نهج البلاغه و صحیفهی سجادیه ی آیتی؛ در فلسفه چه رسا و شیواتر از دربارهی فلسفه اسلامی(روش و تطبیق)، در ادبیات فارسی از شکوه سعدی در غزل گرفته تا پنج گنج نظامی و شاهنامهی فردوسی، در ادبیات عرب شرح و ترجمه ی معلقات سبع و حتی در ساحت شعر معاصر؛ شرحی بر چهار شعر بلند نیما و ...
دمادم با قرآن به سر بردن، از زلال اندیشههای مولای شیعیان نوشیدن و نیوشیدن و از چشمهسارِ حضرت سجاد بهره گرفتن، روحیات و خلقیاتی سخت معنوی به ایشان هدیه کرده بود به گونهای که در نخستین نشست و برخاستِ هر چند کوتاه به وضوح میشد تلألو آن انوار نورانی را به عینه دید. اینها نه از باب برشمردن نیکوییها که برشمردن صفاتی بود که میتواند راهنمایی راهگشا، پیش روی جستوجوگرانی در ابتدای راه باشد تا با برگزیدن راه و اندیشهای درخور و برگرفته از عمق اندیشه خود را چون استاد از دست رفته و بر دلنشستهمان برای همیشه جاودانگی از جنس قداستِ اندیشهی دینی بخشند به گونهای که خُرد و کلان ِ دنیای ادب و اندیشه بر شایستگی بی بدیل این استاد معترف باشند و مقر و صد البته مفتخر به آموختن حتی پاره کلامی اندک.
ضایعهی جبران ناپذیری است فقدان استاد آیتی که گویی در زنجیرهی اندیشه و پژوهش خللی بزرگ بر جای مانده است که جمیع شاگردان ایشان را از دیروز تا به امروز و خوانندگانِ آثارِ گرانسنگ وی را سخت متاثر و مغموم ساخته است با تسلیت به جامعهی پژوهش، ترجمه و نگارش برایش اجر و غفران از درگاه باریتعالی مسالت داریم.»
به گزارش ایسنا، عبدالمحمد آیتی روز 20 شهریور ماه بر اثر کهولت سن در سن 87 سالگی درگذشت.