تقوا در زندگی عصبانيت و پيامدهای روحی و روانی آن را از بين می‌برد
عصر شیعه ـ حجت‌الاسلام والمسلمين علی‌نقی فقيهی، مدير موسسه مطالعات مشاوره اسلامی در گفت‌وگو با ايكنا، با اشاره به اينكه منشأ بسياری از بيماری‌های جسمی شايع و مفاسد اخلاقی رايج در جوامع امروز، خشم، غضب و عصبانيت است، افزود: هر يك از ما بايد راه و روش و سبكی را در زندگی خود پيش گيريم كه زمينه‌های ظهور عصبانيت و خشم از ميان رفته و يا اگر به هر دليلی عارض شد بتوانيم آن را مهار كنيم.
دانشيار روانشناسی دانشگاه قم با اشاره به اينكه علل بروز خشم و عصبانيت در مواضع گوناگون به منظور دفاع در برابر عوامل بيرونی است، عنوان كرد: اگر با تقوا باشيم و جهاد با نفس و تزكية روح داشته باشيم خواهيم توانست بر خشم و ستيزه‌جويی غلبه كنيم و از انجام اعمال انتقامی نيز مصون بمانيم زيرا به منبعی مطمئن چون خداوند اتكا داريم و همين احساس امنيت به ما توان مهار قوای غضبيه را خواهد داد.
فقيهی با اشاره به راه‌های مهار خشم و عصبانيت، گفت: منفی نگری، عوامل درونی روحی و روانی و برخی عوامل بيرونی موجه يا غير موجه می‌توانند انسان را در شرايطی قرار دهند كه خويشتن‌داری از كف بدهد و به منظور مقابله با آنها مضطرب شده و خشم و عصبانيت بر او مستولی شود.
وی با اشاره به برخی راه‌های مقابله با آفت عصبانيت و آسيب‌های ناشی از آن، تصريح كرد: سكوت، تغيير موقعيت و موضعی كه موجب عصبانيت شده است، خويشتن‌داری، تقوا، ترس از خدا و توجه به عواقب رفتارهای خود، جهاد بانفس و تزكيه روح از جمله كارهايی است كه می‌تواند از بروز خشم و عصبانيت جلوگيری يا در صورت بروز آن در كنترل آن ما را ياری كند.
فقيهی با اشاره به اينكه سكوت از مقامات عارفان است، افزود: سكوت در شرايط بحرانی و خشم و غضب قدرت كنترل رفتار و ذهن انسان را زياد می‌كند و فرد قدرت تصميم‌گيری خود را باز می‌يابد تا از انجام رفتارهايی كه عواقب نا هنجار برای او دارد پيشگيری شود.
وی اظهار كرد: جهاد بانفس نيز از اساسی‌ترين راه غلبه بر خشم و ستيزه‌جويی و مصون ماندن از اعمال انتقامی است كه با عبادت و دينداری اين مسير هموارتر می‌شود و آرامش بر انسان مستولی می‌شود.
مدير موسسه مطالعات مشاوره اسلامی با اشاره به اينكه هر فرد از نظر شرعی مجاز نيست هر رفتار و عملی را حتی در شرايط خاص از خود بروز دهد، بيان كرد: هر فرد بايد عواقب رفتاری خود را ارزيابی كند و به خود اجازه ندهد به دليل قرار گرفتن در شرايط خشم و عصبانيت واكنش نشان دهد بلكه بايد با مهار احساسات خود كه البته نياز به تمرين و ممارست و اقداماتی همچون ريلكسيشن، تغيير موقعيت و يا سكوت دارد از عصبانی شدن كه هم به خودش و هم به ديگری آسيب روحی و جسمی و اجتماعی می‌رساند پيشگيری كند.
فقيهی در ادامه با اشاره به اينكه برخی دلايل بروز عصبانيت در افراد ناشی از قوانين است، گفت: برخی قوانين كه با شرايط و موقعيت اجتماعی افراد در عصر حاضر هماهنگی ندارد بايد مورد اصلاح و بازبينی قرار گيرند تا موجبات عصبانيت و خشم را در افراد فراهم نكنند كه اين امر نيازمند توجه مسئولان است.
وی در پايان ياد مرگ و قيامت را از مهم‌ترين عواملی دانست كه توانايی مهار خشم را در افراد ارتقا می‌دهد، افزود: اگر به معاد و آخرت بينديشيم به ارزش امور مادی و كوچك بودن مسائل و مشكلات اين دنيا پی برده و قدرت مهار و كنترل ما افزايش می‌يابد و ياد خدا مهم‌ترين كليد آرامش در وجود انسان است.