حج نرفته ثواب حج ببريم!
عصر شیعه ـ خبرگزاري دانشجو نوشت: هر ساله با فرا رسيدن ايام حج، همه مشتاقان زيارت خانه خدا آرزو دارند، كه توفيق اين سفر معنوي نصيب آنان شود؛ چرا كه براي زيارت خانه خدا و انجام دادن اعمال حج پاداش هاي بسياري در دين اسلام برشمرده شده است از جمله آن كه پيامبر اسلام فرمودند: «حج مقبول سزايي جز بهشت ندارد، و هر حجي بهتر از خانه اي انباشته از طلاست كه صدقه داده شود تا تمام شود.»
اما با توجه به وسع مالي و محدوديت حضور افراد در ايام حج براي همه آرزومندان و مشتاقان امكان حضور در مكه مكرمه و انجام اعمال نيست اما از آن وجه كه خداوند نسبت به بندگان خود بسيار رئوف و مهربان است براي اعمال ديگري نيز ثواب حج و عمره مقبول عطا مي كند.
با هر نگاه مهربان فرزند به پدر و مادر ثواب صد حج به وي عطا مي شود
به عنوان نمونه، از پيامبر اكرم روايت شده است: «هر فرزند نيكوكاري كه به پدر و مادرش به نگاه رحمت نظر كند در برابر هر نگاه يك حج مقبول برايش منظور مي گردد.» پرسيدند: «اي رسول خدا، اگر چه در هر روز صد مرتبه نگاه كند؟» فرمودند: «بلي، خداوند بزرگ تر از اين ها و پاكيزه تر است.»
از حديث گرانقدر پيامبر ۲ نكته اصلي و اساسي مي توان دريافت: اول آنكه خداوند تا چه اندازه رئوف و مهربان است كه با هر نگاه فرزند نيكوكار، ثواب يك حج مقبول را عطا مي كند. چه بسا كسي كه رنج سفر به تن بخرد و اموال خودرا صرف سفر حج بكند اما حج وي مقبول نباشد، اما پروردگار بخشنده و كريم تنها با يك نگاه محبت آميز فرزند نيكوكار به پدر و مادر خويش ثواب حج مقبول را به وي عطا مي كند وسعت اين مهرباني تا بدان جاست كه حتي اگر فرزند نيكوكار روزي صد بار نيز نگاه كند خداوند ثواب صد حج مقبول را به وي عطا مي كند، و اين همه، چيزي نيست جز لطف و بخشش حضرت احديت.
دومين نكته كه از اين حديث گران مايه مي توان دانست ارزش و جايگاه پدر و مادر در دين اسلام است كه تا چه مقدار بلند پايه است كه تنها ثواب نگاه محبت آميز به آنان تا بدين جايگاه اجر و ثواب دارد.
هويت دين مداري در اسلام رابطه مستقيم با اخلاق مداري دارد
در يك نگاه كلي مسئله اخلاق مداري در اسلام بسيار مورد اهميت و توجه است چنان چه در احاديث اهل بيت خوش خلقي و مدارا كردن با مردم نصف دين است و نشانه عاقل بودن فرد، اخلاق وي است. هويت دين مداري در اسلام رابطه مستقيم با اخلاق مداري دارد تا آنجا كه در احاديث متعددي از امام صادق عليه السلام روايت شده كه «برآورده كردن نياز مومن بهتر از هزار حج مقبول با اعمال آن و آزاد كردن هزار بنده در راه خداست»
اسلام تهديدها را به فرصت هاي پرورش روحي و معنوي تبديل مي كند
عمل كردن به اين احاديث گران بها و سرلوحه قراردادن آنها تغييري شگرف در زندگي اجتماعي كنوني ما ايجاد مي كند؛ چرا كه باعث تغيير نگرش مسلمانان به مسائل اطراف خويش مي شود و زاويه ديدي انساني و اخلاقي بدان ها مي دهد.
زماني كه امام صادق عليه السلام برطرف كردن نياز مومن را معادل با هزار حج مقبول دانسته اند نشانه توجه جدي اسلام به مسئله اخلاق است و بيراهه نرفته ايم اگر دين اسلام را مكتب اخلاق بناميم، مكتبي كه جامعه را بستري مناسب براي پرورش روحي و معنوي مسلمانان مي داند و به معتقدين خود آموزش مي دهد كه از تهديدها فرصت پيشرفت بسازند و ايشان را نسبت به جامعه و سرنوشت مسلمانان ديگر مسئول مي داند و آنان را تشويق به اصلاح امور مسلمانان مي كنند، تا آن جا كه رسول خدا مي فرمايد:
«دور كردن مومن از حرام نزد خداوند برابر هفتاد حج مقبول است» با توجه به احاديث نبوي و معصومين منصفانه گفته ايم كه در هيچ دين شريعت آسماني بدين اندازه به مسئله اخلاق توجه نشده كه در دين اسلام به آن پرداخته شده است، ولي افسوس و صد حيف كه مسلمانان از اين احاديث راه گشا فاصله گرفته اند و از آن الگوبرداري نمي كنند.
بازگشت جامعه به سمت دين مداري بر اساس اخلاق وضع كيفي جامعه را بهبود مي بخشد
بازگشت جامعه به سمت دين و اخلاق ديني بهبودي جدي در وضعيت كيفي زندگي اجتماعي ايجاد مي كند و مسير اين بهبودي و معالجه طي نمي شود مگر با آموزش دادن احاديث اهل بيت و رواج آن در جامعه، همچنان كه اهل بيت عصمت و طهارت خود بدين امر سفارش كرده اند و فرموده اند:
«نشستن يك ساعت نزد علما و يادگيري حديث اهل بيت از عبادت يك ساله كه در آن گناهي صورت نگيرد بهتر است و ثواب ديدار عالم نزد خدا از هفتاد حج و عمره و هفتاد طواف در اطراف خانه خدا بهتر است و خداوند هفتاد درجه او را بالا برد و براي هر حرف ثواب يك حج مقبول، مي نويسد.»
توجه اهل بيت به آموزش و يادگيري احاديث تا بدان پايه است كه براي آموزنده احاديث به اندازه تارهاي موي بدنش ثواب حج عمره منظور مي شود.
نكته قابل تامل در اين حديث گران قدر آن است كه يادگيري احاديث اهل بيت از هفتاد حج و عمره و هفتاد طواف برتر و بهتر شمرده شده است و اين بدان سبب است كه تا علم نباشد عمل هم اتفاق نمي افتد. در روايتي ديگر از امام علي عليه السلام نقل شده كه هر كس يك مسئله بياموزد به شمار موهاي بدنش براي او پاداش حج و عمره منظور مي شود.
با توجه به اين روايات نقل شده از ائمه معصومين مي توان دريافت ارزش علم آموزي و توجه به كسب علم تا چه حد با ارزش و گران مايه است؛ چرا كه همين احاديث به ما مي آموزد كه رعايت اخلاق درباره خانواده، جامعه و مسئوليت پذيري در برابر مسلمانان به اندازه هزاران حج مقبول پاداش دارد، و با رعايت اين احاديث و عمل كردن به آنها مي توان به سعادت دنيوي و اخروي با هم نائل شد و چه چيز از اين بهتر و پسنديده تر.